Milan Blagojević: Srpsko ropstvo ili gdje smo i kada izgubili jedinstvo

U tako pocijepanom narodu naša  nacionalna zastava vremenom postaje samo komad obične tkanine, kojeg će nove generacije, nenaučene da pripadaju Republici Srpskoj, biti spremne da zamijene sasvim drug(ačij)om tkaninom.

Petnaesti septembar je, kažu, dan srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave. Nažalost, slavimo nešto što nemamo i što, s obzirom na stanje stvari, nećemo nikada više imati. Nemojte se čuditi ovim riječima i nemojte mi zamjeriti zbog njih, jer ja sam čovjek koji bi više od bilo kog drugog Srbina volio da smo jedinstveni i slobodni s obje strane Drine i da nam je jedna nacionalna zastava. Ali nije, i ne treba mnogo pameti da to shvatimo, uz spremnost da pogledamo činjenicama u oči i da ih prihvatimo.

Nacionalnog jedinstva nemamo i za to je dovoljno samo doći do rijeke Drine koju, kad stignemo do nje, ne možemo više, kao što smo mogli nekada prije trideset i koju godinu, preći bez policijske i carinske kontrole.

Da imamo nacionalno jedinstvo koje nemamo, ne bismo iz Srpske u Srbiju, i obrnuto, prelazili u često (pre)dugim kolonama uz graničnu kontrolu. Ovdje će mnogi reći da sintagma nacionalno jedinstvo ne znači nužno i jedinstvo u državno-pravnom smislu. Jer, kazaće dalje neki od tih pozivajući se na Fridriha Šelinga, narod nije “puka prostorna koegzistencija nekog većeg ili manjeg broja fizički istovrsnih individua, nego zajednica svijesti između njih”. I to je tačno, samo je problem što mi nemamo ni tog drugog jedinstva, onog u glavama naših ljudi, jer ono izostaje po svim pitanjima koja su ključna za srpski narod. To nejedinstvo je vidljivo i u Srpskoj i u Srbiji.

Ovdje u Srpskoj to je, po ko zna koji put, pokazano samo dan ranije, u srijedu 14. septembra 2022. godine, u Narodnoj skupštini Republike Srpske. Bilo je i tužno i tragično gledati nejedinstvo srpskih političkih stranaka u toj najvažnijoj instituciji oko pitanja da li potvrditi veto koji je srpski član Predsjedništva BiH (Milorad Dodik) izjavio na davanje agremana novom njemačkom ambasadoru u BiH, budući da je njemački Bundestag nedavno usvojio rezoluciju kojom je flagrantno nagovijestio politiku Njemačke prema nama, čija suština se svodi na nestanak Republike Srpske. Čak ni oko takvog pitanja nije moglo biti nacionalnog jedinstva, jer je vlast u Srpskoj bila za to da Narodna skupština Republike Srpske potvrdi veto i time uskrati taj agreman ukoliko njemački Bundestag ne revidira svoj nedavni stav prema nama i Srpskoj, dok je srpska skupštinska opozicija odbila da uopšte raspravlja o tom pitanju u parlamentu Srpske, čime je u stvari izdejstvovala da njemački ambasador dobije agreman. Ruku na srce, vidjevši šta čini opozicija i da između njih nema niti može biti jedinstva, i vlast je reterirala u svom stavu pa je prilikom glasanja u parlamentu Srpske, dakle kad je bilo najvažnije, 46 poslanika iz vladajuće koalicije bilo uzdržano. Na sve to, kao so na ranu, posipa se podatak, koji su mi rekla dva poslanika Narodne skupštine (ne bih navodio njihova imena, da im ne pravim problem), da je neko u Narodnoj skupštini Republike Srpske, što se javnosti ne govori, slučajno ili ne (ako nije slučajno, onda je to sabotaža u parlamentu) propustio da blagovremeno, u roku od deset dana po dostavljanju veta izjavljenog od srpskog člana Predsjedništva BiH, sazove vanrednu sjednicu Narodne skupštine. Zato je ta sjednica, koja je inače održana 14. septembra ove godine, bila neblagovremena te, sve i da je potvrđen veto, to ne bi bila pravno valjana odluka, jer bi bila donijeta nakon isteka prekluzivnog roka propisanog Ustavom BiH.

Slučajno ili ne, u isto vrijeme u Narodnoj skupštini Republike Srbije vođena je rasprava povodom izvještaja predsjednika Republike o Kosovu i Metohiji. Koliko je u toj raspravi bilo teških riječi i animoziteta na srpsko-srpskoj osnovi, koliko razlika i nejedinstva, imao je priliku da vidi svako ko je gledao televizijski prenos te skupštinske rasprave. A o pocijepanosti društva u Srbiji,  opet na srpsko-srpskoj osnovi, oko toga da li Srbija treba da prizna tzv. Kosovo, ne moraju se trošiti riječi. Svi znamo koliko je tim povodom podijeljen srpski narod, ne samo u Srbiji nego i u Srpskoj (a šta tek reći o Crnoj Gori), i da u njemu ima mnogo onih koji nažalost misle i javno iznose da bi to Srbija i Srbi trebali učiniti. Takođe je mnogo i onih koji bi koliko sutra pocijepali Kosovo i Metohiju i prihvatili da Srbiji ostane samo mali dio, onaj na sjeveru Kosova.

I srpska nacionalna sloboda je netragom nestala. Evo samo dva iz niza primjera našeg ropstva.

Prvi primjer. U julu prošle godine Valentin Incko nam je, kršeći sve norme međunarodnog i unutrašnjeg prava, nametnuo svoj privatni “zakon o zabrani negiranja genocida u Srebrenici”. Republika Srpska to nije prihvatila, a i kako bi, ne samo zato što je srpska nego prije svega zato što je Inckovo ponašanje flagrantan napad na suverenitet države kao vrhovnog i imperativnog načela međunarodnog prava, pa se odlučila za pravno, politički i moralno legitimnu apstinenciju od učešća u vlasti na nivou zajedničkih institucija BiH, dok taj Inckov “privatni uradak” ne bude poništen. I onda umjesto da se istrajava u tome, samo par mjeseci nakon toga najprije Aleksandar Vučić kao predsjednik Republike Srbije prima u zvaničnu posjetu Nijemca Kristijana Šmita (kao nastavljača protivpravne politike i ponašanja Valentina Incka) u svojstvu tzv. “visokog predstavnika u BiH”, što čini i patrijarh srpski Porfirije, iako i Vučić i Porfirije znaju da Šmita nije imenovao Savjet bezbjednosti UN kako je propisano Aneksom 10 Dejtonskog sporazuma. Očigledno je da u pozadini stoji odsustvo naše državne i nacionalne slobode, tačnije rečeno stoji naše ropstvo u njegovom savremenom obliku, pošto su Vučić, a pod njim i Porfirije, iza kulisa klekli pred njemačkim pritiskom i povinovali se zahtjevu Njemačke da prime Šmita u zvaničnu posjetu i da ga oslove kao “visokog predstavnika u BiH”. Nije trebalo da prođe mnogo vremena pa da Vučić kod sebe pozove Milorada Dodika i da mu, pod maskom navodnih razgovora o daljim pravcima saradnje Srpske i Srbije, naloži da prekine sa bojkotom zajedničkih institucija BiH, što je Dodik odmah zatim i učinio, a sa njim i sva srpska politička vlast i opozicija u Republici Srpskoj. Doduše, sve da to Dodik i nije učinio, ovdje bi, kao i godinama do sada, diktatura visokih predstavnika oličena ovaj put u Valentinu Incku i njegovom privatnom „zakonu o zabrani negiranja genocida u Srebrenici” bila sprovedena uz pomoć „vojske” od 7.000 lica (mahom Srba) iz Republike Srpske zaposlenih u raznim institucijama i organima na nivou BiH, od kojih primaju plate i druge novčane prihode koji se finansiraju iz budžeta BiH. Ta „vojska” bespogovorno i bez imalo preispitivanja primjenjuje sve što su visoki predstavnici ovdje nametnuli. Na primjeru primjene Inckovog „zakona” to izgleda ovako. Od tih 7.000 lica iz Republike Srpske, zaposlenih u zajedničkim institucijama BiH, što je, htjeli to priznati ili ne, ozbiljna formacija, da ne kažem armija, ima ih na stotine koji su zaposleni u SIPA (policija na nivou BiH), OBA (Obavještajno-bezbjednosna agencija BiH), Tužilaštvu BiH, Sudu BiH, Ustavnom sudu BiH, sada kao inspektori i javni tužioci progone, odnosno kao sudije presuđuju Srbima po Inckovom „zakonu”. Ništa drugačije stvari ne stoje ni sa zaposlenima u institucijama Republike Srpske, policajcima, kriminalističkim inspektorima, javnim tužiocima, sudijama svih sudova, ministrima u Vladi Republike Srpske i inim drugim zaposlenim koji se finansiraju iz budžeta Republike Srpske. Za sve ove godine, još od 1997. kada je tadašnji visoki predstavnik Karlos Vestendorp počeo sa diktatorskom praksom nametanja „zakona” i drugih akata, što je protivno svim pravnim normama međunarodnog i unutrašnjeg prava, nikada niko od tih zaposlenih koji primjenjuju pravo nije odbio da primijeni nasilje visokog predstavnika. Svima im je od vladavine prava, nacionalne suverenosti i slobode bila važnija njihova funkcija i plata, mjerena hiljadama konvertibilnih maraka. To je surova stvarnost o nama. Stoga i nju treba imati u vidu kada je riječ o prošlogodišnjem nalogu Aleksandra Vučića Miloradu Dodiku da Republika Srpska prekine sa bojkotom zajedničkih institucija BiH, što je bio poraz naše nacionalne slobode. I tako je život nastavio da teče kao da se ništa nije dogodilo, kao da Valentin Incko nije ništa protivpravno učinio, sve smo s tim u vezi zaboravili, jer mi i inače slabo pamtimo, a brzo zaboravljamo. Ili, kako kaže Meša Selimović u svom romanu Tvrđava: “Sve čemer, sirotinja, glad, nesreća. A zašto je tako? Ne znam. Možda zato što smo po prirodi zli, što nas je bog obilježio. Ili što nas nesreće neprestano prate, pa se bojimo glasnog smijeha, bojimo se da ćemo naljutiti zle sile koje stalno obilaze oko nas. Zar je onda čudo što se uvijamo, krijemo, lažemo, mislimo samo na današnji dan… Nemamo ponosa, nemamo hrabrosti. Biju nas, a mi smo i na tome zahvalni”.

Iako su ove riječi napisane prije više od pola vijeka, one su danas aktuelnije više nego ikada, jer smo pocijepani ne samo državnim međama preko kojih možemo preći samo nakon što budemo prekontrolisani, već smo pocijepani i srpsko-srpskim sukobima i mržnjom, gotovo istom onom mržnjom za koju je Meša Selimović, govoreći onomad o svom porijeklu iz drobnjačkog bratstva Vujovića na granici Hercegovine i Crne Gore, zapisao da su: “… dva brata, jedan Selimović, jedan Ovčina, branili braću i rođake, generacijama pamteći da su rod. Kad su rođaštvo počeli da zanemaruju, pa da zaboravljaju, pa da preziru, i kad se sasvim zatrla rodbinska veza, teško je reći, to je dio naše teške i neispitane istorije. Nekadašnja želja da se pomogne rođacima polako se pretvarala u crnu mržnju”.

Drugi primjer. Samo život može da tako udesi stvari, pa da se samo koji dan nakon 15. septembra 2022. godine u Beogradu dogodi nešto što iznova potvrđuje našu sklonost ka autokolonijalizaciji. Naime, LGBT organizacija tražila je da održi svoj skup i šetnju ulicama Beograda, u okviru onog što zovu “Europrajdom», i da se to dogodi 17. septembra. S obzirom na otpor od strane protivnika te manifestacije i očekivanu opasnost od njihovog međusobnog sukoba, Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srbije donijelo je rješenje kojim je zabranilo održavanje tog skupa. Protiv tog rješenja eldžibisti su najprije izjavili žalbu u upravnom postupku, koja je odbijena od strane nadležnog drugostepenog upravnog organa. Zatim je uslijedilo obraćanje eldžibista Upravnom sudu koji je, kako su izvijestili mediji u Srbiji, odbio eldžibiste i potvrdio rješenje MUP-a Srbije. Dakle, nadležni organi države Srbije su pravnosnažno rekli svoje, to jest da zbog postojanja opasnosti za narušavanje javnog reda i mira, ugrožavanja života i bezbijednosti ljudi i imovine navedeni skup, odnosno šetnja na otvorenom ne mogu da se održe. E upravo tada na scenu stupaju brojni ambasadori zemalja Zapada u Srbiji, predvođeni američkim ambasadorom Kristoferom Hilom, koji ultimativno i suprotno navedenim odlukama nadležnih organa traže od Srbije da pogazi te odluke i dozvoli održavanje skupa. Sve to će, uprkos odlukama organa države Srbije čiji je ona premijer, prihvatiti Ana Brnabić, pa su okupljanje (sa sve šetnjom) ipak održani u Beogradu 17. septembra ove godine. Ovu očiglednu spremnost za sopstveno potčinjavanje, i potčinjavanje države Srbije volji inostranih ambasadora uprkos odlukama nadležnih organa Srbije, premijerka Brnabić je (uz gromoglasno ćutanje Aleksandra Vučića koji je tog dana otputovao za Njujork) prikazala još i kao navodno svoj i uspjeh države Srbije, jer je istog dana u večernjim časovima na vanrednoj konferenciji za štampu u Beogradu izjavila: “Pokazali smo da smo ozbiljna država koja poštuje svoje institucije, ali i prava svih građana”. Jedino što je u ovome ozbiljno, bez obzira da li se radi o slučaju LGBT populacije ili slučaju bilo kojih drugih subjekata, nisu država i njena premijerka, već spremnost premijerke da flagrantni sunovrat svoje države, njene suverenosti i vladavine prava prethodno pravnosnažno primijenjenog od strane njenih nadležnih organa, prikazuje kao navodno poštivanje institucija te države. Stoga osjećam da neću pogriješiti ako kažem da je ovaj drugi primjer svojevrsni krešendo naše servilnosti, našeg podaništva, naša kapitulacija i nacionalni sunovrat.

Završavajući prvi primjer naše nacionalne neslobode dao sam citat iz misli Meše Selimovića, u kojem Selimović objašnjava kako se nekadašnja želja ljudi istog (srpskog) roda i naroda vremenom izobličavala, i to najprije u nemar, potom u zaborav, ovaj u prezir, a prezir na kraju u mržnju, što gotovo savršeno objašnjava i kako se razara zajednica svijesti između ljudi koja je u osnovi ne samo rodova nego i čitavog naroda. Sada ću, na kraju ovog mog nevelikog teksta, na jednom svježijem primjeru, koji sam neposredno zapazio prije dvije godine dok sam radio posao sudije Okružnog suda u Banjaluci, pokazati kako se danas fabrikuju onaj nemar i zaborav, koji su podloga za kasniji prezir i mržnju.

Okvirnim zakonom o osnovnom i srednjem obrazovanju u BiH iz 2003. godine propisano je (član 3) da je jedan od opštih ciljeva osnovnog i srednjeg obrazovanja to da se kod učenika razvije svijest o pripadnosti BiH. Ovu prazninu nije popunio zakonodavac Republike Srpske, jer ni Zakonom o osnovnom obrazovanju i vaspitanju, kao ni Zakonom o srednjem obrazovanju u Republici Srpskoj, nije propisano da je cilj tih obrazovanja razvijanje svijesti učenika o pripadnosti Republici Srpskoj. Na ovaj i ovom slične načine se pripadnost Republici Srpskoj zanemaruje, što vremenom vodi u neznanje i zaborav kod generacija koje tek treba da dođu. Kod njih će nam naša sadašnja nacionalna zastava biti mala, gotovo nikakva vajda. Jer u tako pocijepanom narodu ona vremenom postaje samo komad obične tkanine, kojeg će nove generacije, nenaučene da pripadaju Republici Srpskoj, biti spremne da zamijene nekom sasvim drug(ačij)om tkaninom.

Dopunjena verzija teksta objavljenog na sajtu NSPM

Piše: Milan Blagojević
Foto naslovna: Privatna arhiva/Infomedia Balkan
Izvor: stanjestvari.com

Pratite portal Infomedia Balkan i na društvenim mrežama: Fejsbuk i Tviter