BiH je smanjena ocjena Monitora CIVICUS u pogledu ljudskih prava i sloboda najviše zbog Republike Srpske
Snižena ocjena BiH je rezultat niza kršenja ljudskih prava zabilježenih tokom prethodne godine, od napada na demonstrante do restriktivnog zakonodavstva, odnosno incidenata koji su se dešavali uglavnom u Republici Srpskoj, ali su ugrozili slobode u cijeloj zemlji.
Bosna i Hercegovina je zbog brzog opadanja svog građanskog prostora prešla iz kategorije “suženi” u kategoriju “opstruisani”, pridruživši se Srbiji, koja je ranije bila jedina zemlja na Zapadnom Balkanu sa ovim rejtingom.
Snižena ocjena BiH je, kako se navodi u Izvještaju CIVICUS Monitora, rezultat niza kršenja ljudskih prava zabilježenih tokom prethodne godine, od napada na demonstrante do restriktivnog zakonodavstva, odnosno incidenata koji su se dešavali uglavnom u Republici Srpskoj, ali su ugrozili slobode u cijeloj zemlji.
“Tekuća politička kriza izazvana prijetnjama secesijom od strane Republike Srpske povećala je pritisak na civilno društvo i medije. Tokom godine, predsjednik RS Milorad Dodik nastojao je da “očisti Bosnu i Hercegovinu od stranog uticaja” uvođenjem zakona za utišavanje neslaganja, uključujući zakon o “stranim agentima” u ruskom stilu i ponovno uvođenje klevete kao krivičnog djela. Nasilje i prijetnje protiv novinara i aktivista, posebno usmjerene na zagovornike LGBTQI+ prava, i dalje su uobičajene u cijeloj zemlji”, ističe se u izvještaju.
Navodi se da je Vlada RS u martu ove godine usvojila nacrt zakona o uspostavljanju posebnog registra za organizacije civilnog druištva koje su podržane iz inostranstva. Ove organizacije treba da budu označene kao „agenti stranog uticaja” i biće podvrgnute strožoj kontroli i nejasnoj zabrani „političkih aktivnosti”, zbog čega je zastupanje kažnjivo. Parlament je usvojio prvo čitanje nacrta u septembru 2023.
U nastavku Izvještaja se, između ostalog, ističe da su pokušaji zastrašivanja često imali oblik napada na imovinu i prostorije medija i organizacija civilnog društva. U Banjaluci su vandalizirani automobili dvojice novinara, Nikole Morače i Aleksandra Trifunovića, nakon što su se izjasnili protiv prijedloga da se kleveta ponovo uvede u Krivični zakonik. Nedugo zatim, nepoznate osobe su vandalizirale prostorije društvenog centra u gradu, razbijajući prozore i ukravši LGBTQI+ zastavu ponosa.
U Izvještaju se podsjeća da je banjalučka policija zabranila projekciju filmova u zatvorenom i panel diskusiju o pravima LGBTQI+. Na zakazani dan događaja, desetine maskiranih ljudi naoružanih metalnim šipkama i flašama napalo je organizatore.
Izvor: gerila.info
Pratite portal Infomedia Balkan i na društvenim mrežama: Fejsbuk i Tviter
