Nastavak rasprodaje Republike Srpske: Serdarovu profitabilna eksploatacija uglja u Ugljeviku (Dok.)
Duško Perović i Milorad Dodik nanijeli su ogromnu štetu Republici Srpskoj time što su ruskom oligarhu ustupili rudno bogatstvo u Ugljeviku. Preduzeće CERS je 2013. godine dobilo koncesiju za eksploataciju uglja na cijelom ležištu “Ugljevik istok 2”. U Ugovoru o koncesiji se navodi da je procijenjena ukupna vrijednost investicije oko 444 miliona KM, što se odnosi na ukupan koncesioni period od 30 godina.
Duško Perović, šef Predstavništva Republike Srpske u Moskvi i jedan od najbližih saradnika Milorada Dodika, osmislio je novi projekat banjalučke kompanije “Comsar Energy Republika Srpska” (CERS), koja je najavila pokretanje eksploatacije uglja na površinskom kopu “Gajići – Ugljevik istok 2”.
Iz CERS-a su naveli da će „visoka cijena gasa i nafte primorati industriju da se što prije preorjentiše na jeftinije i pouzdanije izvore energije“, ističući da je ugalj resurs na koji se najsigurnije može računati.
„Polazeći od toga došlo se do ideje o aktiviranju potencijalnih ležišta uglja, među koje spada i ovo ležište. Godišnji kapacitet na proizvodnji uglja sa pk ’Gajići – Ugljevik Istok 2’ iznosio bi oko milion tona, što znači da je vijek eksploatacije ovog ležišta 4 godina“, konstatovali su iz ove kompanije, koja je u vlasništvu „Comsar Energy Group Limited“, iza koje stoji ruski oligarh Rašid Serdarov.
Duško Perović je još 2010. godine doveo Serdarova i njegove kompanije u RS. Perovićeva saradnja sa ruskim tajkunom, koji je iz RS iznio veliki novac, a u ovaj bh. entitet nije uložio ništa, bila je glavni razlog što je Dodikov „oficir za vezu“ sa Moskvom završio na „crnoj listi“ Sjedinjenih Država.
Dobro obaviješten izvor Žurnala tvrdi da je Perović osmislio ovaj posao, nakon što nije uspio da kompaniju CERS proda Republici Srpskoj. Postojao je plan da se to uradi putem javnog preduzeća „Gas-Res“, u kojem je Perović predsjednik Nadzornog odbora i koje bi za propalu firmu Serdarovu trebalo da isplati čak 197 miliona konvetibilnih maraka. Momčilo Antonić (SNSD) nije želio da potpiše ovaj, po „Gas-Res“ i RS štetan ugovor, pa je smijenjen sa te funkcije. Na njegovo mjesto postavljen je Nikica Vranješ, ali, kako je Žurnal već pisao, ni on, nakon što se Perović našao na „crnoj listi“ SAD-a, nije spreman da rizikuje i parafira taj ugovor.
Za projekat traže dozvole i od Federacije BiH
Posle fijaska oko prodaje CERS-a, Perović se bacio na novi projekat, koji će korist donijeti jedino toj kompaniji i njemu lično.
Dobro upućeni sagovornik Žurnala tvrdi da je je godišnji kapacitet proizvodnje uglja na ovom površinskom kopu mnogo veći od oko milion tona, kako je u svom obrazloženju naveo CERS, te da će eksploatacija uglja trajati mnogo duže od najavljene četiri godine. S obzirom da se cijeli taj projekat nalazi u opštini Ugljevik, u Republici Srpskoj, te da je u Federaciji BiH najbliži Teočaku, ali ne zalazi na područje te opštine, on smatra da ne postoji nijedan razlog da se od institucija FBiH traži ekološka dozvola, odnosno mišljenje o procjeni uticaja na životnu sredinu.
„To jedino ima smisla ukoliko žele da dobiju na vremenu, kako bi dodatno posložili kockice u vezi sa projektom, od početka eksploatacije, preko postavljanja prodajne mreže“, naveo je naš sagovornik.
Foto: Poziv Federalnog ministarstva okoliša
Duško Perović i Milorad Dodik nanijeli su ogromnu štetu Republici Srpskoj time što su ruskom oligarhu ustupili rudno bogatsvo u Ugljeviku. Preduzeće CERS je 2013. godine dobilo koncesiju za eksploataciju uglja na cijelom ležištu “Ugljevik istok 2”. U Ugovoru o koncesiji se navodi da je procijenjena ukupna vrijednost investicije oko 444 miliona KM, što se odnosi na ukupan koncesioni period od 30 godina. Preduzeće ima koncesiju i za izgradnju termoelektrane “Ugljevik 3”.
Radi se o velikom ležištu uglja, čija je vrijednost porasla posebno nakon skoka cijena na tržištu. Pitanje je da li je Serdarov i namjeravao da tu gradi termoelektranu, s obzirom da je ranije elekrična energija bila jeftina ili je samo hto da eksploatiše ugalj i prodaje ga. Republika Srpska, sve da je i željela, nije mogla prekinuti pravo korištenja Serdarovu na ležištu „Ugljevik istok 2“. Po Dodikovoj naredbi u ugovor je unesena odredba da se koncesija može prekinuti jedino sporazumno, uz saglasnost obje strane, Vlade RS i CERS-a.
Poklonjena ležišta uglja
Vlasti RS su 2013. godine dale CERS-u i koncesiju za izgradnju i rad termoelektrane „Ugljevik 3“, ali taj projekat nikada nije počeo. U dva navrata su, po tužbama Centra za životnu sredinu, poništavane ekološke dozvole CERS-u, ali su, upkos tome, vlasti RS 2020. godine dozvolile da se projekat nastavi i to sa povećanjem kapaciteta termoelektrane na 350 MW. Entitetske vlasti su u januaru 2021. godine produžili period koncesije, ne na 44 godine kako se navodi, već, prema tvrdnjama sagovornika Žurnala, na pedeset godina.
Republika Srpska, umjesto što je dala pravo korištenja Serdarovu za eksploataciju uglja na ležištu poznatom kao „Ugljevik istok 2“, mogla je sama da vadi rudu i zarađuje na njoj. Tim prije, jer je Rudnik i TE Ugljevik, zavisno preduzeće koje posluje u okviru Eletroprivrede RS (ERS), čiji je većinski vlasnik Republika Srpska, posjeduje svu potrebnu mehanizaciju za tu vrstu posla. Vjerovatno bi se to i desilo da je javni interes prevladao nad ličnim interesima Perovića i njegovog političkog pokrovitelja Milorada Dodika.
Foto: Rješenje za eksploataciju
Pokazalo se da je Serdarov, koga je davne 2010. godine Dodik predstavio kao „ozbiljnog investitora“, sve osim „ozbiljnog investitora“. U okviru njegove kompanije "Comsar Energy Group", stacionirane na Kipru, u Bosni i Hercegovini su poslovale četiri firme. Ostala je još jedna - CERS. Njegovo preduzeće “Comsar Energy Hidro”, koje je nosilac koncesije za izgradnju hidrocentrale “Mrsovo” na rijeci Lim u Rudom, preuzela je ERS. Iako se govorilo o velikom projektu, u koji je ruski oligarh trebalo da uloži 200 miliona maraka, nije se otišlo dalje od pripremnih radova i kamena temeljca, koji su 2014. godine postavili Dodik i Serdarov. ERS je početkom ove godine, daleko od očiju javnosti, preuzela koncesiju za HE „Mrsovo“, a od ruskog oligarha je kupila i propali hotel „Comsar“ u Rudom. Ukupno je, prema izvorima Žurnala, RS isplatila Serdarovu 75 miliona maraka.
Posrednik za sve ove poslove, pa i poslednji oko namjere da se kopa ugalj na površinskom kopu „Gajići-Ugljevik Istok 2“ bio je Duško Perović. Serdarov mu nije ostao dužan, što potvrđuje i nalaz američkog Ministarstva finansija da je Perović posjedovao dionice „u najmanje jednoj“ od Serdarovih off shore kompanija.
Piše: Ljiljana Kovačević
Foto naslovna: Zurnal/Ugljevik
Izvor: zurnal.info
Pratite portal Infomedia Balkan i na društvenim mrežama: Fejsbuk i Tviter
