Koksaki virus: Bolest prljavih ruku
Koksaki virus je raširen po čitavom svijetu, unosi se u organizam najčešće hranom zaraženom u dodiru s prljevim rukama zbog čega se skup simptoma koje uzrokuje zove i bolest prljavih ruku. Virus je prvi put izolovan 1948. godine u Koksakiju, američkom gradiću po kojem je i dobio ime.
Iako uglavnom prolazi uz odmor i ležanje kao grip i prehlada, bolest uzrokovana koksaki virusom može dovesti i do vrlo ozbiljnih, pa čak i smrtonosnih komplikacija.
Kako se prenosi koksaki virus?
Virus se prenosi feko-oralnim putem, što znači da se nalazi u respiratornom traktu i stolici. Do zaraze zato često dolazi kihanjem, kašljanjem i u dodiru sa stolicom zaražene osobe.
Rizični faktori za zarazu koksaki virusom:
slab imunitet - kao kod djece koja još nemaju razvijen imunološki sistem ili kod bolesnih ljudi,
boravak u gužvama - u sredstvima javnog prevoza, bazenima, dječjim vrtićima i školama virus se rapidno širi,
loša higijena - nedostupnost čiste vode i sapuna ili neredovno pranje ruku glavni je razlog razvoja ove bolesti
Vrste i simptomi koksaki virusa
Koksaki virus se dijeli u dvije grupe koje različito utiču na ljudski organizam.
Koksaki virusi A tipa uzrokuju nastanak bolnih rana u ustima, grlu, na rukama ili na stopalima, a ponekad i na svim tim područjima istovremeno. Ovi se simptomi najčešće razvijaju kod djece mlađe od 10 godina, ali moguća je njihova pojava i kod odraslih ljudi. Uz pojavu rana, može doći i do upale očnih kapaka i konjunktivitisa.
Virusi B tipa mogu uzrokovati povišenu temperaturu, bol u plućima i stomaku te glavobolju, što može trajati od dva do 12 dana. Oba tipa mogu, iako vrlo rijetko, rezultirati i meningitisom, miokarditisom i perikarditisom.
Prvi simptomi zaraze koksaki virusom nastaju obično od dva do pet dana nakon ulaska virusa u organizam, a uključuju:
povišenu temperaturu,
slab apetit,
upaljeno grlo,
kašalj,
osjećaj umora
Dan ili dva nakon ovih prvih znakova mogu se razviti i ostali simptomi nakon kojih postaje jasno da nije riječ o običnoj prehladi ili gripu, a to su:
rane u ustima ili grlu,
osip, ranice, plikovi na dlanovima ili stopalima,
osip ili plikovi na stražnjici ili genitalijama (rijetko),
konjunktivitis (rijetko).
Ovi simptomi obično traju od sedam do 10 dana, a osoba se najčešće potpuno oporavlja jer rane ne ostavljaju ožiljke.
Bolesnik je najzarazniji upravo u vrijeme trajanja simptoma, ali može prenijeti virus i do tri sedmice nakon izlječenja, zbog čega je potrebno paziti ako ste u kontaktu sa zaraženom osobom.
Liječenje
Ne postoji specijalan tretman za bolest uzrokovanu koksaki virusom s obzirom na to da prolazi spontano. Preporučuje se mirovanje, ležanje i unošenje više tekućine za vrijeme trajanja simptoma. Ako bolesnik razvije temperaturu veću od 38 stepeni, obavezno se prepisuju lijekovi za smanjenje tjelesne temperature. Ranice u ustima mogu se ublažiti korištenjem posebnih sprejova i vodica za ispiranje koji se mogu pronaći u apotekama, a pomaže i hladno mlijeko. Preporučuje se izbjegavati gazirana pića, sirće i ostale kisele namirnice koje mogu iritirati ranice. Osip, odnosno rane na rukama i nogama olakšavaju se gelovima s difenhidraminom.
Iako odrasli generalno rijetko obolijevaju od bolesti uzrokovane koksaki virusom, u starijoj dobi infekcija može uzrokovati teške zdravstvene probleme.
Bolest je uvijek bolje spriječiti nego liječiti, pa je pravilno i učestalo pranje ruku i namirnica koje konzumiramo najbolji način prevencije zaraze koksaki virusom i borbe s njegovim posljedicama.
Izvor: NN
